Per 2026 geldt in de EU een verbod op het gebruik van PFAS in voedselcontactverpakkingen. Deze maatregel maakt deel uit van de bredere Europese PPWR-verordening (Packaging and Packaging Waste Regulation, EU 2025/40), die de milieubelasting van verpakkingen moet terugdringen en de volksgezondheid beter moet beschermen. Voor u als producent of gebruiker van voedselverpakkingen is het cruciaal om nú te anticiperen op deze wijziging.
Wat zijn PFAS en waarom worden ze verboden?
PFAS (per- en polyfluoralkylstoffen) zijn synthetische chemicaliën die veel worden toegepast in verpakkingen vanwege hun water-, vet- en vuilafstotende eigenschappen. Denk aan bakpapier, fastfoodverpakkingen, magnetronpopcornzakken en papieren snackverpakkingen met een coating. In sommige gevallen worden fluoropolymeren (een vorm van PFAS-polymeren) ook gebruikt als verwerkingstoevoeging (zogenaamde polymer processing aids) bij de productie van kunststoffen. Deze stoffen worden niet bewust aan het eindproduct toegevoegd en gedragen zich anders dan de bekende toxische PFAS-types. Toch vallen ze sinds de herziening van de Europese wetgeving ook onder het verbod op PFAS in voedselcontactmaterialen, vanwege mogelijke sporen van niet-polymerische PFAS en de toenemende aandacht voor hun milieu-impact.
Het probleem: PFAS zijn zogenaamde ‘forever chemicals’. Ze breken nauwelijks af in het milieu en stapelen zich op in mensen, dieren en ecosystemen. Wetenschappelijke studies koppelen PFAS aan gezondheidsproblemen zoals hormoonverstoring, een verminderd immuunsysteem, leverproblemen en bepaalde vormen van kanker (bron: The Guardian, 2023).
De Europese Commissie erkent deze risico’s en heeft via de PPWR besloten om PFAS in voedselcontactverpakkingen vanaf 1 januari 2026 te verbieden (PPWR artikel 21, overweging 20 en 21).
Wat betekent dit voor u als klant van KIVO?
Het is wel van belang dat u weet dat vanaf 2026:
- Voedselverpakkingen met PFAS niet langer op de Europese markt mogen worden gebracht;
- Dit geldt ook voor coatings en additieven met PFAS-componenten;
- De verantwoordelijkheid voor compliance ligt bij u als producent of importeur van de verpakking.
Tip: Vraag uw leveranciers voortaan expliciet om verklaringen over PFAS-vrije materialen (conform Regulation (EC) No 1935/2004).
Wat zijn veilige alternatieven?
Er zijn inmiddels meerdere PFAS-vrije alternatieven beschikbaar:
- Watergedragen barrières (dispersiecoatings);
- Biopolymeercoatings;
- EVOH in laminaten (mits correct toegepast);
- Multilaagsconstructies met virgin LDPE (mits niet hergebruikt voor voedselcontact).
KIVO voegt geen PFAS-componenten intentioneel toe in haar verpakkingen en monitort voortdurend de ontwikkelingen in coatings en functionele barrièrelagen en voeren actief testen uit met PFAS-vrije alternatieven.
Belangrijk binnen de PPWR-context
- Artikel 21 van de PPWR verbiedt PFAS in voedselverpakkingen vanwege hun persistentie en gezondheidsrisico’s;
- Vanaf 2026 geldt het verbod in de hele EU, inclusief voor geïmporteerde verpakkingen;
- Er geldt geen uitzondering voor producten met een virgin binnenlaag. Dus ook meerlaagse structuren met PFAS-coating vallen onder het verbod.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Mag u nog PFAS-houdende verpakkingen gebruiken als ze voor 2026 zijn geproduceerd?
Nee, zodra het verbod ingaat op 1 januari 2026, mogen deze niet meer in de handel worden gebracht, ongeacht de productiedatum.
Zijn biobased verpakkingen automatisch PFAS-vrij?
Nee, sommige biobased verpakkingen bevatten toch een PFAS-coating. Vraag altijd om certificaten.
Hoe weet u of een verpakking PFAS bevat?
Vraag een materiaalverklaring of food contact compliance-document op bij uw leverancier. Vermeld specifiek dat PFAS uitgesloten moet zijn.
Mag u nog PFAS gebruiken in niet-food verpakkingen?
Vooralsnog wel, maar ook hierover wordt op Europees niveau gediscussieerd. Voorzichtigheid is dus aan te raden.
Is er een verschil tussen polymerische en non-polymerische PFAS?
Ja. Non-polymerische PFAS zijn toxischer en worden vooral toegepast in coatings. Polymeer-PFAS worden soms als verwerkingshulpstof ingezet. Beide vallen echter onder het verbod per 2026 in voedselverpakkingen.
Tot slot
Zoekt u zekerheid over PFAS-vrije verpakkingen en betrouwbare alternatieven die wél toekomstbestendig zijn? KIVO helpt u graag verder. Wij denken proactief mee over oplossingen die voldoen aan de nieuwste regelgeving zoals de PPWR.
Neem vandaag nog contact op met ons team voor advies of een PFAS-vrije verpakkingsoplossing die past bij uw product en productieproces.
