Vanaf 2026 geldt in de EU een verbod op het gebruik van Bisfenol A (BPA) in materialen die bestemd zijn voor voedselcontact. Deze maatregel vloeit voort uit nieuwe Europese verordeningen die de volksgezondheid beter moeten beschermen, waaronder Verordening (EU) 2024/3190. Voor producenten en gebruikers van kunststof verpakkingen is het cruciaal om de impact hiervan te begrijpen, ook als u werkt met BPA-vrije materialen zoals polyethyleen (PE).
Wat is BPA en waarom wordt het gereguleerd?
Bisfenol A (BPA) is een synthetische verbinding die wordt gebruikt als bouwsteen voor bepaalde kunststoffen, zoals polycarbonaat (PC) en epoxyharsen. Deze materialen worden onder andere toegepast in hard plastic verpakkingen, coatings van voedselblikken en beschermlagen in industriële toepassingen.
Hoewel BPA uitstekende functionele eigenschappen heeft (zoals sterkte en helderheid), wijzen recente toxicologische inzichten op risico’s voor de volksgezondheid. De Europese Voedselveiligheidsautoriteit (EFSA) verlaagde in 2023 de aanvaardbare dagelijkse inname van BPA met een factor 20.000 – van 4 µg/kg naar 0,2 ng/kg lichaamsgewicht per dag. Zelfs lage blootstelling kan effect hebben op:
- Het immuunsysteem;
- De hormoonhuishouding;
- De voortplanting en ontwikkeling van kinderen.
Vanwege deze risico’s wordt BPA als een zogeheten ‘substance of very high concern’ aangemerkt in het kader van REACH-wetgeving.
Wat zegt de nieuwe wetgeving?
De Europese Commissie heeft strengere regels opgesteld voor BPA en vergelijkbare stoffen via:
- Verordening (EU) 2024/3190, die specifiek gericht is op het gebruik van bisfenolen in voedselcontactmaterialen.
Vanaf juli 2026 geldt een overgangsperiode voor verpakkingen die BPA of andere vergelijkbare bisfenolen bevatten. Na deze datum mogen verpakkingen met bisfenolen, die een geharmoniseerde gevarenclassificatie hebben, niet langer in contact komen met voedsel. Deze wijziging is vastgelegd in Verordening (EU) 2024/3190, die betrekking heeft op het gebruik van BPA in voedselcontactmaterialen, en geldt voor:
-
Kunststoffen, coatings of harsen die bestemd zijn voor voedselcontact;
-
Additieven of polymeren waarvan migratie naar voedsel kan optreden.
Let op: Producten die vóór deze datum op de markt zijn gebracht, mogen nog verhandeld worden onder de oude regels (overgangstermijn).
Wat betekent dit voor klanten van KIVO?
Voor klanten van KIVO is dit helder: onze PE-producten zijn van nature BPA-vrij. BPA wordt niet gebruikt of intentioneel toegevoegd in onze productieprocessen. Polyethyleen bevat geen aromatische ringen en heeft daarom geen bisfenolen nodig voor de polymerisatie of stabilisatie.
Dit betekent dat de nieuwe BPA-regelgeving niet van toepassing is op onze PE-producten voor voedselcontact. Uiteraard geldt dit onder de voorwaarde dat ook additieven, inkten of coatings van derden geen BPA bevatten. Daarom blijft het belangrijk om van elke verpakkingseenheid de volledige compliance te garanderen.
KIVO levert standaard Verklaringen van Overeenstemming (DoC) volgens Verordening (EU) Nr. 10/2011.
BPA en gerecycled materiaal (PIR/PCR)
BPA komt mogelijk wel voor in post-consumer recyclaat (PCR), bijvoorbeeld uit oude blikken, harsen of hard plastics die BPA-bevattend zijn. Daarom is het binnen de EU niet toegestaan om PCR toe te passen in kunststofverpakkingen met direct voedselcontact, ook niet met een virgin binnenlaag.
KIVO maakt géén gebruik van PCR in voedselverpakkingen. Voor toepassingen waarbij voedselcontact plaatsvindt, gebruiken wij uitsluitend:
- Virgin PE;
- PIR (post-industrial recyclaat) afkomstig uit gecontroleerde, food-safe productieprocessen via KIVO Recycling.
Zo garanderen wij maximale veiligheid én naleving van de Europese regelgeving.
Verantwoordelijkheid in de keten
Volgens Verordening (EU) 1935/2004 ligt de aansprakelijkheid voor compliance bij de exploitant die het product op de markt brengt, dit kan dus ook een importeur of eindverpakker zijn.
Voor samengestelde verpakkingen of verpakkingen die uit meerdere ketenpartners bestaan, is het van belang om:
- Alle verklaringen van grondstofleveranciers op te vragen;
- Testresultaten te verzamelen m.b.t. migratie en chemische compliance;
- Het gebruik van BPA-houdende materialen uit te sluiten.
KIVO ondersteunt klanten bij het verzamelen en beoordelen van de juiste documentatie.
Relevantie binnen de PPWR-context
De PPWR (EU 2025/40) stelt dat verpakkingen zo moeten worden ontworpen dat ze:
- Geen schadelijke stoffen bevatten of migreren naar voedsel;
- Voldoen aan de ‘design for health’-principes;
- Zich lenen voor hoogwaardige recycling zonder gevaarlijke resten.
BPA wordt binnen de PPWR (artikel 22–23) expliciet genoemd als een stof die uitgesloten moet worden, ook vanwege zijn negatieve impact op circulariteit.
Veelgestelde vragen (FAQ)
Kan BPA alsnog in PE-verpakkingen terechtkomen?
Niet via het PE zelf, maar wel via inkt, lijm, coatings of verontreiniging van PCR. Bij KIVO controleren we daarom de volledige keten.
Is het gebruik van PCR met BPA toegestaan bij voedselverpakkingen?
Nee. PCR mag volgens EU-wetgeving niet worden gebruikt in verpakkingen met direct voedselcontact. Dit geldt ook bij gebruik van een virgin binnenlaag.
Zijn alle plastic verpakkingen automatisch BPA-vrij?
Nee. Polycarbonaat, epoxyharsen en sommige coatings bevatten wel BPA. Alleen PE is van nature BPA-vrij.
Mag BPA nog worden toegepast in niet-food toepassingen?
Dat mag in sommige gevallen nog, maar het gebruik wordt sterk ontmoedigd en ligt onder een vergrootglas, mede vanwege mogelijke milieu-impact via recyclingstromen.
Wie is verantwoordelijk voor naleving van de BPA-regels?
De producent of importeur van de verpakking is eindverantwoordelijk. Zorg dus dat u over alle relevante verklaringen en testdata beschikt.
Tot slot
Zoekt u zekerheid over BPA-vrije verpakkingen die voldoen aan de strengste voedselveiligheidseisen? KIVO biedt uitsluitend PE-producten zonder BPA of andere bisfenolen. Wij ondersteunen klanten actief in het voldoen aan de nieuwe regelgeving en voorzien u graag van een actuele Verklaring van Overeenstemming.
Neem vandaag nog contact op met ons team voor advies of documentatie.
